Γκράνβιλ Μπάρκερ, Χάρλεϊ

(Harley Granville Barker, Λονδίνο 1877 – Παρίσι 1946).Άγγλος σκηνοθέτης, κριτικός και θεατρικός συγγραφέας. Σε ηλικία δεκατριών ετών εμφανίστηκε με έναν θίασο, στον οποίο συμμετείχε και η μητέρα του, αλλά μόνο το 1899 πραγματοποίησε το πρώτο αξιοσημείωτο βήμα της σταδιοδρομίας του. Στον ρόλο του Ριχάρδου B’ του Σαίξπηρ με σκηνοθέτη τον Γουίλιαμ Ποέλ, όχι μόνο αποκάλυψε το ταλέντο του, με την έξυπνη και γοητευτική ερμηνεία του, αλλά και ήρθε σε επαφή με έναν καινούργιο τρόπο αντίληψης και παρουσίασης του σαιξπηρικού θεάτρου. Στην ίδια χρονική περίοδο δημιούργησε φιλικές σχέσεις με τον Μπέρναρ Σο, τον Γουίλιαμ Άρτσερ, τον Γκίλμπερτ Μάρεϊ και άλλους θιασώτες της ανανέωσης του αγγλικού θεάτρου. Ηθοποιός με δική του προσωπικότητα, θαυμάσιος ερμηνευτής έργων του Ευριπίδη, του Ίψεν, του Σνίτσλερ και του Σο, εγκατέλειψε στα 34 χρόνια του τη σκηνή για να αφιερωθεί στη σκηνοθεσία και στην οργάνωση του θεάτρου. Ο Γ. σκηνοθέτησε, το 1912, το πρώτο σαιξπηρικό του έργο Χειμωνιάτικο παραμύθι.Τον ίδιο χρόνο ακολούθησε Η δωδέκατη νύχτα και το 1914 το Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας,δημιουργίες που είχαν θεμελιώδη σημασία στην ιστορία της σκηνοθεσίας των σαιξπηρικών έργων. Επηρεασμένος από τις θεωρίες του Γκόρντον Κρέιγκ, ο Γ. θέλησε να επιστρέψει στο απλό σκηνικό του ελισαβετιανού θεάτρου και κατόρθωσε, με έναν τρόπο ερμηνείας δροσερό και λιτό, να δώσει στις παραστάσεις ρυθμό άγνωστο έως τότε. Καθόλη τη διάρκεια της θεατρικής του δραστηριότητας ο Γ. αγωνίστηκε πάντα με πείσμα να πετύχει τη δημιουργία ενός εθνικού θεάτρου, αλλά με την έκρηξη του πολέμου ναυάγησε κάθε τέτοια ελπίδα του και ύστερα από μια σύντομη περιοδεία στις ΗΠΑ αποσύρθηκε από τη σκηνή. Πέρασε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του γράφοντας θεατρικά έργα και θεατρική κριτική, δραστηριότητες που ήταν πάντα το πάθος της ζωής του. Ο Γ. ανέβασε στη σκηνή ήρωες που πλήρωναν σαν μια κατάρα το προνόμιο ότι υπήρξαν πρωτοπόροι στον καιρό τους. Στην πάλη τους με την κοινωνία οι ήρωες αυτοί σπάνια κατόρθωναν να πραγματοποιήσουν ολοκληρωμένα αυτό που είχαν τάξει ως σκοπό στη ζωή τους. Πιο συχνά, η μοίρα τούς υπαγόρευε τον συμβιβασμό ή την αναζήτηση μιας διεξόδου από την απελπιστική αδυναμία τους να αντιδράσουν στις αντιξοότητες της ζωής, στην αυτοκτονία. Στα τελευταία του έργα, Η μυστική ζωή (1923) και Η Aυτού Μεγαλειότητα (1928), η σύγκρουση καταλαγιάζει μελαγχολικά σε μια θεληματική και αξιοπρεπή εγκατάλειψη. Από το 1923 ο Γ. είχε αρχίσει να γράφει (Προλόγους στον Σαίξπηρ),μια σειρά από εισαγωγές στα έργα του μεγάλου δραματουργού, στις οποίες συνταιριάστηκαν η οξύνοια του κριτικού και του μελετητή με την πείρα του ηθοποιού και του σκηνοθέτη. Ο Γ. έδωσε διαλέξεις με θέματα κριτικής και λογοτεχνίας στις ΗΠΑ και στην Αγγλία και έγραψε αξιόλογα δοκίμια σχετικά με τα προβλήματα του θεάτρου. O Άγγλος σκηνοθέτης και θεατρικός συγγραφέας Χάρλεϊ Γκράνβιλ Μπάρκερ, σε φωτογραφία του 1916.